Sembolizm; adı gerçekçilikle anılan tüm akımlara karşı büyük bir tepki niteliğindedir. 19. yüzyılda Fransa’da ortaya çıkan sembolizm yani simgecilik akımı edebiyat sanatının yanı sıra müzik ve resimde de kendisini göstermiştir. Fransız İhtilâli sonrası oluşan aydınlanma çağı, özgürlük ortamı sanatı da etkilemiştir. Sanatçılar bu dönemde eserlerinde aklı ön plana alarak hareket etmişlerdir. Somuta karşı büyük bir yöneliş bu dönemin en büyük özelliklerinden biridir. Bu şekilde sanatta meydana gelen gerçekçilik, pozitivizm fikirlerinin insanın ruh dünyasını sınırlandığını söyleyen sembolik sanatçılar, bu durumu reddederek insanın iç dünyasına, hislerine yönelmişlerdir.
RESİMDE SEMBOLİZM
Gerçekçilik Akımı'nın etkisiyle oluşan Parnasse (Parnas) hareketine tepki olarak gelişen bu akım aslında edebi entelektüel bir harekettir ve resimde sembolizm de bunun görsel alandaki yansımasıdır.Sembolizmi,rommantizmin devamıdır diyebilceğimiz gibi,empresyonzmin realist yaklaşımına,materyalizme ve pozitivizme dayalı inançlara karşı sanatsalb ir tepkidir şekjlinde de ifeade edebiliriz.
Sembolizm,realizmi reddederek,duygusallığa,insanın iç dünyasına yönelmiştir.Onlar göre somut varlıklar,dış dünya ile insanın duyuları arasında körü kurmaya yarayan birer simgedir.Çünkü dış gerçek ancak insanın algılayış biçimiyle var olur.Yani insan onu nasıl algılıyorsa öyle değerlendirir.
Önceleri sadece şiir alanında ve şairler arasında ortaya cıkarak şekillenmeye başlayan bu akım,daha sonra edebiyatın öteki dallarını ve diğer sanat alanlarıyla özellikle resim sanatında çok etkili oluıyordu.Sembolizm akımı,1880'lerden sonra Fransa'da ortaya çıkmış ve diğer ülkelere de buradan yayılmıştır.Bu düşünce ilk olarak edebiyat ve güzel sanatlarda işlenmiş olsada daha sonra diğer sanat dallarınıda etkilyerek yayılmıştır.1886da ortaya çıkan bu akım empresyonizmin izlenimci gerçekçiliği kadar diğer anlayışların maddeci tavrına karşılık duygu ve hayalci bir iç duyarlılığın önem taşıdığı ifadeci ve anlatımcı bir tavırla belirginleşti.Hayatin karanlık ve çarpık yönlerini hayalci bir düşünceyle yenileyem sembolistler romantik sanata yaklaşan bir konu seçimine sahipti.
Bu akımı benimseyen sanatçılara ve bu akım için verilen ürünleri nitelemek için ''Sembolist'' ya da '' Simgeci'' sözcüğü kullanılmaya başlandı.Toplumsal düzenin dışına çıkmak,gelenekselleşmiş sanat kurallarını hiçe saymak isteyen sanatçular bu doğrultuda ürün veriyolardı.Özellikle Paul Verlaine'nin şiirlerinde kendini belli eden bu anlayış gene Verlaine'nin deyişiyle ''çöküş'' (decadence) olarak nitelendi.Böylece Sembolizm Akımı'na öncülük eden ve ''Dekandarlar'' diye adlandırılan bir şairler topluluğu oluştu.''Soysuzlaşmış,züppe,düşük vb.'' gibi anlamlarla gelen dekadan sıfatı bizde de Ahmet Mithat Efendi tarafından,Serveti Fünuncuları kınamak maksadıyla kullanılan bir terim oldu.
Bir şairler topluluğunun başlattığı bu edebiyat akımını tanımlamak için ''symbolisme''sözcüğü ilk kez Yunan asıllı Fransız şair Jean Moreas 1886'da,Le Figaro gazetesinin edebiyat ekinde yayımladığı bildirgede kullandı.
Charles Baudelaire – şiir
Stephane Mallerme – şiir
Paul Verlaine – şiir
Arthur Rimbaud – şiir
Paul Valery – şiir
Maunce Maeterlinck – tiyatro
Sembolist Ressamlar:
Francisco Goya
William Blake
Arnold Böcklin
Edvard Munch
Henri Fantin-Latour
Gustav Klimt
Jan Toorop
Max Klinger
Gustave Moreau
Odilion Redon
Viktir Vasnetsov
Ferdinand Hodler
Arnold Böcklin
Edvard Munch
Francisco Goya
Gustave Moreau
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder